Certican là thuốc gì?
Certican là thuốc chống thải ghép tạng, thuốc được đóng gói thành hộp thuốc gồm 6 vỉ, mỗi vỉ gồm 10 viên. Thành phần của thuốc gồm có Everolimus có hàm lượng 0.25mg/viên và tá dược vừa đủ 1 viên gồm có: hydroxytoluene butylated, magiê stearate, lactose, hypromellose, crospovidone, lactose khan.
Tác dụng của Everolimus
Everolimus có tác dụng ức chế miễn dịch của cơ thể, ngăn cản việc thải ghép các cơ quan, tạng, mô dược ghép của cơ thể bằng cách ức chế mTOR đặc biệt là phức hợp dẫn truyền mTORC1 làm giảm quá trình phát triển của tế bào từ pha G1 sáng pha S. mTOR có vai trò quan trọng trong việc điều hòa sự tăng trưởng, tăng sinh và tổn tại của tế bào, như vậy khi ức chế mTOR sẽ làm giảm sự tăng sinh tế bào, sự hấp thu glucose và sự hình thành mạch. Everolimus ức chế tăng sinh của tế bào lympho T, một lympho có vai trò trung tâm trong miễn dịch qua trung gian tế bào.
Công dụng và chỉ định
- Với tác dụng chống thải ghép nên thuốc được bác sĩ chỉ định dùng trong các trường hợp điều trị ngăn ngừa sự thải ghép ở các bệnh nhân ghép tạng và các bệnh nhân ghép tạng khác gen có nguy cơ về miễn dịch thấp – trung bình.
- Ngoài ra thuốc còn được bác sĩ chỉ định dùng phối hợp với một số thuốc ức chế miễn dịch khác như: ciclosporin dạng vi nhũ tương và với corticoid để nâng cao hiệu quả điều trị.
Chống chỉ định dùng thuốc Certican
Không dùng Certican 0.75mg nếu bạn bị dị ứng:
- Everolimus hoặc bất kỳ thành phần nào của thuốc
- Hết hạn hoặc nghi vấn thuốc giả
- Đang mắc bất kỳ vấn đề gì về sức khỏe, nhất là gan, thận
- Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú, thậm chí thuốc có khả năng làm giảm lượng tinh trùng ở nam giới.
- Những người không dung nạp được một số loại đường (glucose, galactose, lactose). Vì viên nén Certican chứa lactose.
- Những trường hợp dễ bị dị ứng với thức ăn, chất bảo quản hay hóa chất nào khác.
Cách dùng và liều lượng thuốc Certican
Cách sử dụng
- Thuốc Certican được sử dụng theo đường uống, nuốt nguyên viên, không được nhai, nghiền nát,…
- Tuân thủ nghiêm theo chỉ định của bác sĩ
- Nếu uống quá liều thì cần gây nôn và chuyển đến bệnh viện cấp cứu kịp thời còn nếu quên liều thì có thể bỏ qua liều đã quên nhưng không thể uống gấp đôi liều. Trường hợp nhớ ra sớm thì nên uống ngay.
Liều lượng thuốc
Mỗi tình trạng bệnh cụ thể thì sẽ nhận được một đơn thuốc khác nhau từ bác sĩ. Vì thế những thông tin sau đây chỉ mang tính chất tham khảo.
- Ghép thận: Liều khởi điểm là 0,75 mg/ ngày/2 lần và nên uống ngay sau khi vừa tiến hành ghép thận.
- Ghép gan: 1mg/ lần; ngày 2 lần
Quá liều, quên liều và cách xử trí
- Cần lưu ý khi sử dụng thuốc để tránh tình trạng quá liều. Nếu có các biểu hiện quá liều cần dừng thuốc và đưa bệnh nhân đến cơ sở ý tế để được xử lí và điều trị kịp thời.
- Nếu bệnh nhân quên liều bệnh nhân nên sử dụng càng sớm càng tốt tuy nhiên nếu khoảng thời gian gần đến lần sử dụng tiếp theo thì nên bỏ qua liều đó vì có thể gây ra hiện tượng quá liều và sử dụng liều tiếp theo như bình thường. Bệnh nhân có thể đặt báo thức cho các lần sử dụng thuốc để nhắc nhở việc sử dụng.
Những điều bạn phải làm khi dùng thuốc Certican
Khi sử dụng thuốc Certican, người bệnh cần:
- Tái khám đúng hẹn để được theo dõi, đánh giá tình hình sử dụng thuốc.
- Xét nghiệm máu và nước tiểu thường xuyên để được đánh giá chức năng của gan và thận, từ đó điều chỉnh liều lượng sao cho phù hợp.
- Ngoài ra điều này còn giúp bác sĩ đo được nồng độ thuốc trong thận; lượng đường và cholesterol trong máu của bạn. Việc đo lường các protein trong mẫu nước tiểu cũng giúp bác sĩ đánh giá hoạt động của thận.
- Hãy chắc chắn rằng bạn sử dụng một biện pháp tránh thai an toàn để ngăn ngừa mang thai trong khi điều trị với Certican. Nếu bạn có thai trong khi dùng thuốc này, hãy thông báo cho bác sĩ biết.
- Nếu bạn phát triển cục u hay nốt ruồi ở bất cứ nơi nào trong cơ thể thì nên đi khám ngay.Đây có thể là dấu hiệu sớm của bệnh ung thư. Nếu sử dụng thuốc ức chế miễn dịch như Certican thì có thể làm tăng nguy cơ phát triển một số bệnh ung thư nhất là ung thư da và ung thư hạch.
- Bịt kín và sử dụng kem chống nắng khi ra ngoài trời để không phải chịu những tác động xấu từ tia cực tím của mặt trời, ngăn ngừa sự phát triển của ung thư da. Nếu muốn tiêm phòng thì cũng phải báo với bác sĩ rằng bạn đang dùng Certican.
- Nếu bạn sắp bắt đầu dùng bất kỳ loại thuốc mới nào, hãy nhắc nhở bác sĩ và dược sĩ của bạn rằng bạn đang uống Certican.
Tác dụng phụ khi sử dụng thuốc Certican
- Đau bụng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, lở loét miệng
- Đau ở tai, mũi hoặc họng, vàng da (vàng da và mắt với nước tiểu sẫm màu).
- Khó ngủ, lo lắng, đau đầu
- Phát ban, tăng nhịp tim, sưng tay, chân
- Thoát vị tại chỗ phẫu thuật
- Dị ứng: Khó thở, thở khò khè hoặc khó thở; sưng mặt, môi, lưỡi, cổ họng hoặc các bộ phận khác của cơ thể; phát ban, ngứa hoặc phát ban trên da.
- Cảm giác nóng rát khi tiểu tiện, đi tiểu nhiều lần
- Đau bụng nặng, có thể kèm theo buồn nôn và ói mửa
- Đau khắp người, đau cơ hoặc khớp
- Suy nhược, bầm tím và nhiễm trùng thường xuyên
- Vết thương chậm lành hoặc nhiễm trùng vết thương
- Chảy máu cam, mụn trứng cá
- Các triệu chứng giống như cúm tái diễn liên tục như sốt, ớn lạnh / run rẩy, đau họng, đau khớp, sưng hạch, ho hoặc bất kỳ dấu hiệu nhiễm trùng nào khác như nhiễm trùng hoặc cào
- Khối u hoặc nốt ruồi mới, hoặc thay đổi nốt ruồi hiện tại, bất cứ nơi nào trên cơ thể
- Chảy máu bất thường hoặc bầm tím mà không có nguyên nhân rõ ràng
- Các triệu chứng phổi / hô hấp dai dẳng hoặc trầm trọng như ho, khó thở, thở khò khè
- Đau, thoát vị, ấm áp bất thường, sưng hoặc chảy ra từ vị trí phẫu thuật
- Mệt mỏi, nhức đầu, khó thở khi tập thể dục, chóng mặt và xanh xao, có thể là dấu hiệu thiếu máu
- Sưng mặt, môi, miệng, lưỡi hoặc cổ họng có thể gây khó khăn khi nuốt hoặc thở
- Cục máu đông có thể hình thành, mờ mắt, mất thị lực, nói nhảm, tê ở cánh tay hoặc chân, đau ở bắp chân, đùi hoặc ngực, khó thở, ho máu.
- Ngoài ra, bác sĩ sẽ làm xét nghiệm máu để kiểm tra thận của bạn để chắc chắn rằng nó không bị tổn thương trong khi điều trị với certican.
Đó chưa phải là danh sách tất cả các tác dụng ngoại ý. Bệnh nhân không nên quá lo lắng vì không phải ai cũng xảy ra các phản ứng trên.
Tương tác thuốc Certican
Một số loại thuốc và Certican có thể gây trở ngại cho nhau. Bao gồm:
- Midazolam, một loại thuốc dùng để điều trị co giật cấp tính, hoặc được sử dụng như thuốc an thần trước hoặc trong khi phẫu thuật hoặc thủ thuật y tế khác.
- Các loại thuốc động kinh như carbamazepine, phenobarbitone và phenytoin
- Thuốc cho loét dạ dày hoặc trào ngược như cimetidin và cisaprid
- Thuốc để ngăn ngừa buồn nôn và nôn mửa như metoclopamide
- Danazol được sử dụng để điều trị lạc nội mạc tử cung
- Bromocriptine được sử dụng để điều trị bệnh Parkinson
- Những loại thuốc ức chế miễn dịch khác với cyclosporin đối với microemulsion, tacrolimus hoặc corticosteroid.
- Thuốc kháng sinh như rifampicin, clarithromycin, erythromycin và rifabutin
- Thuốc kháng nấm như ketoconazole, fluconazole và itraconazole
- Thuốc chữa bệnh cao huyết áp hoặc các vấn đề về tim như diltiazem và verapamil
- Thuốc dùng để điều trị HIV / AIDS như nelfinavir, indinavir, amprenavir, efavirenz và nevirapine
Để tránh xảy ra phản ứng tương tác thuốc gây nguy hiểm thì bệnh nhân cần liệt kê danh sách những loại thuốc đang dùng, kể cả thuốc kê toa, không kê hay thực phẩm chức năng tự nhiên,…
Ảnh hưởng khả năng sinh sản, mang thai và cho con bú
Thai kỳ
Không có dữ liệu đầy đủ về việc sử dụng Certican ở phụ nữ mang thai. Các nghiên cứu trên động vật đã cho thấy các ảnh hưởng độc tính sinh sản bao gồm cả độc tính đối với phôi / thai. những nguy cơ tiềm ẩn cho con người là không xác định. Không nên dùng Certican cho phụ nữ có thai trừ khi lợi ích mang lại cao hơn nguy cơ có thể xảy ra cho thai nhi. Phụ nữ có khả năng sinh con nên được khuyên sử dụng các phương pháp tránh thai hiệu quả trong khi họ đang điều trị Certican và đến 8 tuần sau khi ngừng điều trị.
Cho con bú
Người ta không biết liệu everolimus có bài tiết qua sữa mẹ hay không. Trong các nghiên cứu trên động vật, everolimus hoặc các chất chuyển hóa của nó dễ dàng được chuyển vào sữa của chuột đang cho con bú. Vì vậy, phụ nữ đang dùng Certican không nên cho con bú.
Khả năng sinh sản
Đã có báo cáo y văn về chứng azoospermia và oligospermia có thể hồi phục ở bệnh nhân được điều trị bằng thuốc ức chế mTOR. Khả năng gây vô sinh của everolimus ở bệnh nhân nam và nữ là chưa rõ, tuy nhiên, người ta đã quan sát thấy vô sinh nam và vô kinh thứ phát.
Ảnh hưởng đến khả năng lái xe và sử dụng máy móc
Không có nghiên cứu nào về ảnh hưởng đến khả năng lái xe và sử dụng máy móc đã được thực hiện.
Bảo quản thuốc
- Để thuốc trong hộp như ban đầu và đặt nơi mát mẻ, tối và khô ở nhiệt độ phòng.
- Không cất giữ Certican hoặc bất kỳ loại thuốc nào khác trong phòng tắm hoặc gần bồn rửa.
- Đừng để nó trong xe hoặc trên song cửa sổ.
- Giữ thuốc nơi trẻ nhỏ không thể tiếp cận được.
- Sắm một tủ bị khóa cao ít nhất một mét rưỡi tính từ mặt đất là nơi tốt để cất giữ thuốc.
- Nếu bác sĩ của bạn yêu cầu bạn ngừng dùng thuốc này hoặc đã hết hạn, hãy hỏi dược sĩ của bạn phải làm gì với bất kỳ loại thuốc nào.
Nguồn tham khảo uy tín:
Thuốc Certican 0.75mg Everolimus cập nhật ngày 02/11/2020: https://nhathuoconline.org/san-pham/thuoc-certican-0-75mg-everolimus/
Thuốc Certican 0.75mg Everolimus cập nhật ngày 02/11/2020: https://www.medicines.org.uk/emc/medicine/30306#gref
Thuốc Certican 0.75mg Everolimus cập nhật ngày 02/11/2020: https://en.wikipedia.org/wiki/Everolimus
Thuốc Certican 0.75mg Everolimus cập nhật ngày 16/03/2021: https://thuocdactri247.com/thuoc-certican-075mg-everolimus/
